U leest hier in het kort het verhaal van ieder slachtoffer
die op het monument staat vermeld.
11 mei 1940 Wim van Dinther:
liep op een landmijn toen hij zijn vee uit een wei naast het veer wilde halen.
De mijnen werden gelegd door de Nederlandse genie die de pontonbrug ter hoogte
van het veer verbrandde, nadat de troepen uit Maas en Waal op 10 mei terugtrokken
naar Tiel.
11 mei 1940 Gijs van Rossum:
werd dodelijk getroffen door een kogel van een Duitse vliegtuigmitrailleur,
terwijl hij wacht liep bij een brug in de buurt van de Grebbenberg bij Rhenen.
13 mei 1940 Toon van Lith:
sneuvelde tijdens de zware gevechten op de Grebbeberg, zijn dood zou pas in
de loop van augustus bevestigd worden.
05 mei 1943 Toon Wijman:
werd in de ochtenduren gefusilleerd op de Galgenberg in Arnhem, nadat hij
met een aantal anderen op 4 mei veroordeeld werd voor de mei-staking in Beneden
Leeuwen.
10 december 1943 Hendrik Bleijdestein:
was veerbaas op het veer Tiel-Wamel, hij was jarenlang lid van een Tielse
verzetsgroep. Deze groep werd door een infiltrant verraden en door de Duitsers
opgerold.
22 februari 1944 Hend Thijssen:
kwam in Nijmegen om bij het bombardement van de Engelsen. Nijmegen werd op
deze dag bij vergissing gebombardeerd, Hend was juist op dat moment met zijn
vrachtwagen in die stad.
De
Tweede Wereldoorlog kostte een groot aantal inwoners van ons dorp het leven.
Ook elders op de wereld kwamen Wamelnaren om het leven bij oorlogsgeweld en
bezetting. In ons dorp stierven tijdens de oorlog ook een aantal soldaten
die streden voor onze vrijheid. Midden in ons dorp, bij het VTC staat een
monument om hen te gedenken. Realiseren we ons dat dit gedenkteken pas echt
waarde krijgt als we naast het gedenken van deze doden op 4 mei, de rest van
het jaar onze inzet tonen voor een vreedzame wereld.
09 juli 1944 Frans Knottenbelt:
in de nacht van 8 op 9 juli werd hij dodelijk getroffen in de Trambaan,
toen hij met een verzetsgroep op pad was naar Boven Leeuwen.
14 juli 1944 Henny Rutten:
in de nacht van 13 op 14 juli werd er in de Dorpsstraat door de Duitsers
een razzia gehouden. Henny werd meegenomen en moest voorop lopen om het
huis van Dr. Van Hoeke aan te wijzen. Op de hoek met de Wilhelminastraat
werd hij zogenaamd op de vlucht neergeschoten.
20 september 1944 Marinus de Lorijn: op deze dag
was er een razzia door de Duitsers die vanuit Tiel de Waal overgekomen waren.
Diezelfde dag waren in Wamel de eerste Engelsen in het dorp met enkele licht
bewapende verkenningsvoertuigen. Marinus werd dodelijk getroffen toen hij
nog een paard wilde redden uit de vuurlinie.
20 september 1944 Karel, Niek en Huub van Echteld;
Jan van der Wielen; Piet Elsen, Piet Dingenouts; Hendrik, Johan en Wim Schonenberg;
Jan van Rooij; Dirk, Siegbert en Piet Janssen en Antoon den Bieman: deze
mannen werden allemaal gevangen genomen tijdens de hiervoor genoemde razzia
en naar Tiel gebracht. 's Avonds werden de gevangenen tussen acht uur en
half negen naast elkaar opgesteld tegen de walmuur bij de stadspoort. Daar
werden ze zonder enige vorm van proces gefusilleerd.
30 september 1944 Bernhard Melis en Ernst van Oort:
zij werden op zaterdagmorgen 30 september met nog vier anderen gevangen
genomen op de uiterwaarden tijdens het melken. Na verhoren in de Julianaschool
in Tiel werden Bernhard en Ernst enkele dagen later afgevoerd met een vrachtwagen.
Tot op heden is onbekend waar en hoe zij zijn omgekomen.
08 december 1944 Frans Janssen: ging tussen de middag,
toen hij van zijn werk kwam nog even zijn konijntjes voeren toen er een
granaatbeschieting losbarstte. Hij werd dodelijk getroffen toen hij wegvluchtte
naar de kelder.
09 december 1944 Frans van Gelder: pater Van Gelder
stierf op deze dag ver van Wamel een Japans gevangkamp op Billiton in Nederlands
Indië, het huidige Indonesië. Na maanden gevangenschap was hij
totaal verzwakt door de ontberingen en ziekten.
20 december 1944 Hent van de Hurk: in de nacht van
18 op 19 december kwamen de Duitsers de Waal over en vielen zijn huis binnen.
Hij raakte zwaar gewond door een schot uit een Duits geweer. De dag erna
stierf hij hieraan in het ziekenhuis in Nijmegen.
29 december 1944 Wim Gerritsen: tijdens een zware
beschieting met granaten vanuit Tiel raakte Wim aan de Lageweg zwaar gewond.
Tijdens het vervoer naar het ziekenhuis stierf hij.
12 januari 1945 Piet Appeldoorn: werd dodelijk getroffen
door een granaat toen hij een veilig heenkomen zocht in de kelder. Die dag
was er een meer dan vijf uur durende beschieting vanuit Tiel.
17 januari 1945 Toon Zondag: werd getroffen door
een granaat en was op slag dood. De dag ervoor vluchtte hij tijdens een
beschieting bij Piet Lamers de kelder in terwijl hij zei: "Vrouw, ik
kruip even bij jullie in de kelder, want ik ga graag nog een dagje langer
mee..."
08 februari 1945 Arnold, Elisabeth en Johan den
Bieman: na een nacht van zware beschietingen en een inval van de Duitsers
vanuit Tiel, waarbij o.a. twee Amerikaanse soldaten sneuvelen, viel rond
half tien 's ochtends een vliegende bom op de klompenfabriek van de familie
Den Bieman, vader moeder en een zoon komen om.
17 februari 1945 Mevrouw Van Hoeke: de moeder van
dokter Van Hoeke werd op deze zaterdag in de Wilhelminastraat getroffen
door een Duitse mitrailleurkogel, afgevuurd vanuit Tiel. Ze stierf kort
daarna door het bloedverlies dat ze had geleden.
13 maart 1945 Antoon Schonenberg: op de dag dat
Wamel een van de zwaarste beschietingen meemaakte, werd Antoon in de Kerkstraat
dodelijk getroffen toen hij op weg was naar zijn ouders. Velen verlieten
Wamel.
17 maart 1947 Willie Verheijden: sneuvelde in Zuid
Sumatra in de buurt van Palembang in het toenmalige Nederlands Indië.
Hij ruilde met een kameraad de wacht en werd vanuit een hinderlaag neergeschoten.
10 oktober 1944 - 5 mei 1945 Diverse soldaten.
Op 10 oktober 1944 arriveerden in Wamel de eerste mannen van BS, de Binnenlandse
Strijdkrachten, die in de loop van oktober versterking kregen van Engelsen
en later ook van Canadezen, Amerikanen en Belgen. Onder hen vielen, in de
maanden die volgden, een aantal doden. Zij worden geëerd door een aparte
plaquette op het monument.
Mediaplayer niet
automatisch gestart? Klik dan op de radio en luister mee...
